Nawyki żywieniowe-co to jest?

Witajcie!

Dlaczego tak trudno jest zmienić swoje nawyki żywieniowe?

Dlaczego do wprowadzenia zmian w nawykach odżywiania potrzebna jest SILNA I KONKRETNA MOTYWACJA?

Są one głęboko zakorzenione w nas samych i zależne od wielu aspektów naszego życia.

A teraz trochę teorii naukowej…

Pod pojęciem nawyki żywieniowe według Gawęckiego i Flaczyk rozumie się charakterystyczne i powtarzające się zachowania realizowane pod wpływem potrzeby dostarczenia składników odżywczych oraz realizacji celów społecznych i emocjonalnych. Kształtują się one podczas wielokrotnego powtarzania tych samych czynności według wyuczonego wcześniej wzoru[1].

Sposób żywienia uwarunkowany jest wieloma czynnikami najważniejsze wśród nich to:

czynniki genetyczne i wynikające z  nich preferencje smakowe[2],

 ekonomiczne,

 dostępność żywności,

ceny żywności

 fizyczne,

czynniki emocjonalne i wpływ reklamy[3];

 psychologiczne: zmiany psychoemocjonalne, sposób w jaki postrzegane jest ciało i wygląd,

 mody żywieniowe,

 organizacja dnia,

przeciążenie obowiązkami i stres,

 zakres wiedzy żywieniowej,

 przyzwyczajenia i nawyki nabyte w dzieciństwie[4];

czynniki społeczne, czyli środowisko, w którym przebywa dana jednostka (wiedza żywieniowa i zwyczaje rodziny, rówieśnicy),

  klimatyczne;

kulturowe i związane z nimi restrykcyjne praktyki religijne,

 postęp naukowo-techniczny[5].

Najważniejsze są czynniki genetyczne, gdyż nie można ich zmodyfikować. Rodzący się człowiek toleruje już smak słodki, zaś nie lubi gorzkiego i kwaśnego. Z kolei preferencja smaku słodkiego trwa do końca życia, nawet u ludzi pochodzących z różnorodnych kultur. Jeśli chodzi o akceptację smaku słonego ujawniają się one dopiero kilka miesięcy od urodzenia[6]. Na czynniki ekonomiczne składają się: podaż żywności, pochodząca od działalności gospodarczej kraju czy regionu świata i dochód konsumentów, czyli możliwość zapłacenia danej ceny za konkretną żywność[7]. Inne czynniki to dostępność żywności oraz ceny w supermarketach w szczególności jeśli dotyczy to rodzin z niskim dochodem. Kolejnym jest czynnik fizyczny, do którego należą: osłabienie fizyczne, niemożność przechowywania żywności, jej przygotowania do spożycia, uniemożliwione spożycie różnorodnej żywności, ograniczenie możliwości wyjścia do sklepu. Czynnik emocjonalny wywołują reklamy w mediach, prezentujące żywość  posiadającą małą wartość odżywczą jako pożywienie atrakcyjne i dobre dla zdrowia[8]. Tym samym wprowadzają konsumenta w błąd wpływając podświadomie na jego nawyki żywieniowe. Decyzja zakupu żywności motywowana jest wpływami emocjonalnymi, zaś spożywana żywność oddziałuje na stany emocjonalne. Niewłaściwe postawy konsumentów przejawiają się w nieznajomości różnych rodzajów żywności, co przejawia się neofobią (brak akceptacji nowości) oraz brakiem świadomości jaki wpływ na zdrowie ma na przykład żywność funkcjonalna[9].

Jak podaje Babicz-Zielińska osobowość i inne z nią związane postawy oraz motywy mają  znaczący wpływ na zachowania żywieniowe człowieka. Zdaniem autorki nawet pozytywne nastawienie stanowiące dbałość o stan zdrowia i smukłą sylwetkę może wywoływać nieprawidłowe zachowania żywieniowe i prowadzić do ortoreksji czy anoreksji. Schorzenia te mają ścisłe podłoże psychologiczne i charakteryzują się zaburzeniami odżywiania, czasami mogą stanowić zagrożenie dla życia człowieka[10]. Tak jest na przykład w skrajnych przypadkach anoreksji, która prowadzi do znacznego wychudzenia, czego efektem jest wyniszczenie organizmu, nawet  śmierć[11].

DLATEGO ZANIM ZACZNIESZ JAKĄKOLWIEK DIETĘ, ZMIANĘ W ODŻYWIANIU ZMOTYWUJ SIĘ.